Friday, April 22, 2011

"Người ta chỉ nhìn rõ bằng trái tim của mình. Cái cốt yếu thì mắt không nhìn thấy"

Chính vào lúc đó, một con cáo xuất hiện
- Chúc một ngày tốt lành - Cáo nói.
- Chúc một ngày tốt lành - Hoàng tử nhỏ trả lời lịch thiệp, rồi cậu nhìn quanh nhưng chẳng thấy gì.
- Tớ ở đây - Giọng nói cất lên - Dưới cây táo.
- Cậu là ai thế? - Em hỏi - Cậu thật là xinh...
- Tớ là một con cáo - Cáo nói.
- Hãy đến đây và chơi cùng tớ đi - Hoàng tử nhỏ đề nghị - Tớ buồn quá.. .
- Tớ không chơi với cậu được. Tớ chưa được cảm hóa.
- À! Xin lỗi - Hoàng tử nhỏ nói.

Nhưng sau một thoáng suy nghĩ, em hỏi thêm:
- Thế nào gọi là "cảm hóa"?
- Cậu không sống ở đây - Cáo nói - Cậu đang tìm gì thế?
- Tớ đi tìm những con người - Hoàng tử nhỏ nói - Thế nào gọi là "cảm hóa"?
- Con người - Cáo nói - Họ có những khẩu súng săn và họ săn bắn. Phiền lắm. Họ cũng nuôi cả gà nữa. Đó là cái duy nhất hấp dẫn ở họ. Cậu đang tìm gà phải không?
- Không! - Hoàng tử nhỏ nói - Mình đang tìm những người bạn. Thế nào gọi là "cảm hóa"?
- Ấy là một điều bị quên lãng lâu quá rồi - Cáo nói - Nó có nghĩa là "tạo nên những liên hệ..."
- Tạo nên những liên hệ?
- Đúng như vậy - Cáo nói - Đối với tớ, hiện giờ cậu vẫn chỉ là một cậu bé hoàn toàn giống trăm nghìn cậu bé khác. Và tớ chẳng cần gì ở cậu. Và cậu cũng chẳng cần gì đến tớ. Tớ đối với cậu chỉ là một con cáo giống như trăm nghìn con cáo khác. Nhưng nếu cậu cảm hóa tớ, cậu sẽ là duy nhất trên đời đối với tớ. Và tớ đối với cậu cũng là duy nhất trên đời!
- Tớ bắt đầu hiểu rồi – Hoàng tử nhỏ nói - Có một bông hoa... tớ nghĩ là nàng đã cảm hoá tớ...
- Có thể lắm - Cáo nói – Người ta có thể gặp mọi sự trên Trái Đất này...
- Ồ! Không phải trên trái trái đất này đâu! – Hoàng tử nhỏ nói.
Cáo có vẻ chú ý:
- Trên một hành tinh khác à?
- Phải.
- Trên hành tinh ấy có thợ săn không?
- Không.
- Thế thì hay đấy. Thế còn gà?
- Không.
- Chả có điều gì là hoàn hảo cả! - Cáo thở dài.

Nhưng rồi Cáo trở lại với ý nghĩ của nó:

- Đời tớ tẻ nhạt. Tớ săn gà và người săn tớ. Tất cả những con gà đều giống nhau, và tất cả loài người đều giống nhau. Vì vậy, tớ hơi chán. Nhưng nếu cậu cảm hóa tớ, đời tớ sẽ rực nắng. Tớ sẽ nhận ra một bước chân khác hẳn mọi bước chân khác. Những bước chân khác sẽ làm tớ chui ngay xuống đất. Nhưng bước chân của cậu sẽ kéo tớ ra khỏi hang, như là một điệu nhạc vậy. Và cậu hãy nhìn kìa! Cậu thấy ko, ở kia, những cánh đồng lúa mì ấy? Tớ không ăn bánh mì. Lúa mì đối với tớ là vô dụng. Những cánh đồng lúa mì đó chẳng nhắc tớ nhớ tới gì. Nên tớ thấy khá buồn. Nhưng cậu có mái tóc màu vàng. Thế thì sẽ rất tuyệt một khi cậu đã cảm hoá tớ! Lúa mì, vốn màu vàng kim, sẽ gợi cho tớ kỷ niệm về cậu. Và tớ sẽ yêu tiếng gió reo trên cánh đồng lúa mì...

Cáo im lặng và chăm chú nhìn Hoàng tử nhỏ một lúc lâu.
- Nếu cậu vui lòng... xin cậu hãy cảm hoá tớ đi! - Cáo nói.
- Tớ cũng muốn lắm – Hoàng tử nhỏ trả lời - Nhưng tớ không có nhiều thời giờ. Tớ cần tìm kiếm những người bạn và còn phải tìm hiểu bao nhiêu điều nữa.
- Người ta chỉ hiểu được những gì họ đã cảm hóa thôi - Cáo nói - Con người bây giờ không còn đủ thì giờ hiểu cái gì hết. Họ mua những vật được làm sẵn trong các cửa hàng. Nhưng chẳng có cửa hàng nào cậu có thể mua được những người bạn, con người chẳng còn bạn nữa. Nếu cậu muốn có một người bạn, hãy cảm hóa tớ đi!
- Phải làm sao? – Hoàng tử nhỏ hỏi.
- Phải thật kiên nhẫn - Cáo trả lời - Ban đầu cậu hãy ngồi hơi xa tớ một chút, như thế, trên cỏ ấy. Tớ sẽ đưa mắt liếc cậu và cậu sẽ chẳng nói gì. Ngôn ngữ là nguồn gốc của ngộ nhận. Rồi từng ngày, cậu có thể ngồi gần lại một tí...
*

Ngày hôm sau, Hoàng tử nhỏ quay lại.
- Tốt hơn là cậu nên đến vào một giờ nhất định - Cáo đề nghị. - Khi cậu đến, chẳng hạn, vào lúc bốn giờ chiều thì từ lúc ba giờ tớ đã có thể bắt đầu thấy hạnh phúc. Thời gian càng trôi đi thì tớ cảm thấy niềm hạnh phúc càng lớn hơn. Đến bốn giờ thì tớ sẽ trở nên bồn chồn và đứng ngồi không yên; và tớ sẽ hiểu được rằng hạnh phúc quý giá đến nhường nào. Nhưng nếu cậu đến bất kỳ vào lúc nào trong ngày thì tớ sẽ không thể biết được khi nào trái tim của mình sẽ chuẩn bị reo lên chào đón cậu. Mọi việc đều cần phải có nghi lễ chứ!
- “Nghi lễ” là gì thế? – Hoàng tử nhỏ hỏi.
- Nó cũng là cái hoàn toàn bị quên lãng rồi - Cáo nói - Nó làm cho một ngày trở nên khác những ngày khác, một giờ trở nên khác những giờ khác. Chẳng hạn, có một nghi lễ của những người thợ săn. Vào mỗi thứ năm, họ sẽ khiêu vũ với các cô gái trong làng. Thế thì thứ năm là một ngày kỳ diệu! Hôm ấy tớ có thể rong chơi đến tận vườn nho. Nếu những người thợ săn có thể khiêu vũ bất cứ ngày nào, thì ngày nào cũng như ngày nào, tớ sẽ chẳng có ngày nào được nghỉ nữa!

Thế là Hoàng tử nhỏ cảm hóa Cáo.
*

Và rồi đã đến lúc cậu phải tiếp tục cuộc hành trình
- Ôi! - Cáo nói – Tớ sắp khóc mất…
- Đó là lỗi của cậu – Hoàng tử nhỏ nói - Mình chẳng muốn cậu bị tổn thương, nhưng cậu lại muốn mình thuần hóa cậu.
- Đúng vậy, thực sự tớ muốn vậy - Cáo nói.
- Nhưng cậu sẽ khóc!
- Đúng thế!
- Thế thì cậu chẳng được gì cả!
- Có chứ - Cáo nói – Bởi màu vàng của lúa mì ấy...

Rồi Cáo nói thêm:

- Hãy trở lại thăm những đoá hồng đi. Và cậu sẽ hiểu được vì sao đóa hoa của cậu là duy nhất trên đời. Rồi cậu hãy lại đây từ biệt tớ, và tớ sẽ nói cho cậu biết một điều bí mật như một món quà.
*

Hoàng tử nhỏ đi thăm lại những đoá hoa hồng.
- Chẳng ai trong các bạn giống đóa hoa của tôi. Các bạn chưa là gì cả. – Em bảo các bông hồng - Chưa ai cảm hoá các bạn và các bạn cũng chưa cảm hoá ai. Các bạn giống cáo của tôi khi lần đầu tôi gặp cậu ấy. Cậu ấy chỉ là một con cáo như trăm ngàn con cáo khác. Nhưng tôi đã làm bạn với cậu ấy và giờ đây cậu ấy là duy nhất trên đời!

Những bông hồng hết sức lúng túng.
- Các bạn xinh đẹp, nhưng các bạn rỗng tuếch – Hoàng tử nhỏ tiếp tục - Không ai có thể chết vì các bạn. Phải, đoá hồng của tôi, một người qua đường bình thường có thể nghĩ rằng đóa hồng của tôi giống các bạn. Nhưng đối với tôi nàng quan trọng hơn tất cả các bạn nhiều lắm...

Bởi chính là nàng mà tay tôi đã tưới.
Bởi chính là nàng mà tôi đã đặt dưới bầu kính.
Bởi chính là nàng mà tôi đã che bằng tấm bình phong.
Bởi chính là nàng mà tôi đã bắt những con sâu (trừ hai ba con để chúng biến thành bướm).
Bởi chính là nàng mà tôi đã ngồi nghe than thở, hay tán hươu tán vượn, hay đôi khi cả lặng im nữa!
Bởi vì nàng chính là đoá hồng của tôi!


Rồi em trở lại chỗ Cáo.
*


- Tạm biệt - Em nói.
- Tam biệt - Cáo nói – Và đây là bí mật của tớ. Nó đơn giản thôi: Người ta chỉ nhìn rõ bằng trái tim của mình. Cái cốt yếu thì con mắt không nhìn thấy.
- Cái cốt yếu thì con mắt không nhìn thấy – Hoàng tử nhỏ lặp lại, cốt để ghi nhớ.
- Chính thời gian cậu ở bên đóa hồng của cậu đã làm cho nàng trở nên quan trọng đến thế.
- Chính thời gian mình ở bên đóa hồng của mình... – Hoàng tử nhỏ nói, cốt để mà ghi nhớ.
- Loài người đã quên mất chân lý này - Cáo nói - Nhưng cậu không được quên. Bởi cậu phải có trách nhiệm mãi mãi với những gì cậu đã cảm hoá. Cậu phải có trách nhiệm với đóa hồng của cậu.
- Mình phải có trách nhiệm với đóa hồng của mình... – Hoàng tử nhỏ lặp lại, cốt để ghi nhớ...

[ Hoàng tử bé - Saint Exupery ]

No comments:

Post a Comment